Zien wat is – november en december 2020

In mijn jonge jaren maakte ik duizenden pasfoto’s, toen nog met een ouderwetse Polaroid op statief, waarbij ik achter de camera stond. Ik kon de ander zien, de ander mij niet. Jaren later maakte ik verhalen en ging ze door heel het land vertellen. Eerst met allerlei attributen en grote gebaren en bleef mijzelf zo toch nog een beetje verstoppen.

Om gaandeweg met veel vallen en opstaan te ontdekken hoe je een verhaal binnenstebuiten kunt vertellen zonder angst en oordeel. Daarvoor dien je af te dalen in jezelf, als een Orpheus in het dodenrijk. Die reis is voor iedereen anders en reken maar dat je onderweg obstakels tegen zal komen die je de adem benemen. Toch doen ze er toe, doet het hele verhaal er toe. Dat leren mij in sterke mate de mensen die om wat voor reden ook in de psychiatrie terecht zijn gekomen. Ze raken wonderlijker wijs aan mijn verhaal.

Margreet Roos, geestelijk verzorger in de GGZ en m’n medereiziger bij de herstelverhalen verwoordde onlangs op heldere wijze wat dit met haar doet:
“Het is inmiddels alweer 7 jaar geleden dat wij, Pete Pronk en ik, onze eerste groep ontvingen in het klooster van Huissen met het programma ‘Jouw verhaal doet er toe’. Een midweek met deelnemers die allemaal ergens in hun verhaal te maken kregen met de GGZ. Levensverhalen met vaak diepe breuklijnen.

Sinds die eerste keer in 2013 hebben we al 30 groepen begeleid en heel veel prachtige kwetsbaar sterke mensen mogen ontmoeten. De verhalen zijn intens en gaan vaak door merg en been, vandaar dat het nodig is de groepen klein te houden met maximaal 8 deelnemers.
Wat gebeurt er eigenlijk in zo’n week dat mensen zich kunnen openen en het lef hebben stil te staan bij het donker wat soms zo schrijnend aanwezig is in hun levens?

Een inkijkje…
Het is maandag middag rond 15.00 uur. In de Sjoel branden de lichtjes rond de koffer, er naast een bont boeket bloemen, er omheen 8 stoelen in een kring.
Langzaam druppelen de deelnemers binnen. Een bont gezelschap mensen in de leeftijd van 19 tot 66 jaar. Met een kop thee of koffie zitten we uiteindelijk allemaal in de kring voor een eerste kennismaking. We kijken elkaar voor de eerste keer in de ogen, een spannend moment voor allemaal: Handen wriemelen, ogen kijken weg, of kijken juist vragend, de adem zit hoog…Soms is de reis hiernaar toe al een hele drempel geweest. “Wat brengt je hier, hoe zit je er nu bij en wat wens je jezelf toe?” zijn de eerste vragen waar we onze reis mee beginnen.

Gaandeweg de week worden er stukjes zichtbaar, stamelend, huilend, verstild. Er is herkenning, erkenning en vooral geen oordeel. Verrassend is vaak het verhaal wat je lijf vertelt, voor zover mogelijk want soms ook doodeng. En er is een creatieve dag waarin ieder op eigen wijze vorm kan geven. Er is verwondering over wat er vrij kan komen juist als je niet in de ‘overleef-stand’ hoeft te staan van aanpassing vanuit schaamte- of schuldgevoelens over wat je overkomen is in het leven.

Als begeleider kan ik dit niet doen zonder zelf geraakt te worden. Aan het einde van de midweek als we weer afscheid nemen voel ik me dankbaar en stil in verbondenheid met deze mooie kwetsbaar sterke mensen. Dankbaar dat ik deze reis met hen mocht maken.”

Mijn wens is dat we, ieder op onze eigen wijze verhalen blijven delen, juist ook nu in deze donkere tijden, elkaar ziende in dat wat is…

Meer informatie over de herstelverhalen vind je op deze website en op de website van klooster Huissen. Eind november is er nog een midweek, in 2021 staan er 5 gepland.
Ook in het klooster is in januari de 5-daagse ‘The Human Voice’ met Ulrik Barfod van het Roy Hart Theatre. Begin februari starten mijn colleges ‘Beeldend Vertellen’ op Hogeschool Windesheim.

καλό χειμώνα και όλα τα καλύτερα!
goede winter en het allerbeste!
Πήτε Πρόνκ
Pete Pronk

pete-pronk-verhalenatelier-zien-wat-is-pete
pete-pronk-verhalenatelier-zien-wat-is-margreet