Mooi… Anders mooi – september en oktober 2020
Al een tijdje heb ik een nieuwe vriendin. Nou ja, hebben. Ik woon in haar hart en zij in het mijne. Ze heet Pippa. Ze wordt bijna 20. We schelen ruim een halve eeuw. Dat is best veel maar bij ons maakt het niks uit. Laat de mensen maar kletsen. Zo’n drie jaar geleden is onze relatie begonnen. In die tijd zong ze, veel en uitbundig. ‘Leef!’ was haar favoriete lied. Altijd was haar ukelele in de buurt en soms begeleidde ik haar daarmee als ze uitzinnig van vreugde begon te dansen. We maakten samen een voorstelling: Prinses Pippa en Pete Piraat. Hartverwarmend, tot tranen geroerd, onnavolgbaar. Vooral dat laatste, Pippa is namelijk niet zo maar te volgen. Dat komt door het syndroom van Down. Ze is geen Down. Ze is Pippa. Pippa die niet altijd te volgen is. Niet voor de ander, niet voor zichzelf.
Na verloop van tijd begon ze te schreeuwen, zomaar, keihard. Het maakte haar niks uit waar en wanneer. Vooral thuis gaf dat spanningen. Wat schreeuwde ze waar geen woorden voor waren? Taal was bij haar sowieso kort maar krachtig: “En nu?!”, “Kweet niet.”, “Niks an.” Maar ook “Kvind je lief!”, waarbij ze dan haar kleine ruwe hand in die van mij legde.
Ruim een maand geleden is ze gestopt met praten. Radicaal. Iets heeft haar doen stoppen met taal. Geen woord meer. Een keertje glipte er toch eentje naar buiten. Ze laat namelijk graag boeren, op commando, kan ze heel goed. Maar toen borrelde er onverwacht zomaar een echte boer op. Het verraste haar volkomen. “Pardon”, zei ze. Ik schoot in de lach en toen kon zij ook niet anders. Maar daarna geen enkel woord meer. Tot op de dag van vandaag.
Er schuilt verdriet en somberheid in haar. Ook dat maakt dat we nu iedere week een paar uur samen spelen. Want ik weet dat er verhalen in haar wonen. Verhalen die een uitweg zoeken. Iedere keer vang ik glimpjes op, stukjes ongekende verhalen. Ik weet dat ik nog veel te druk ben, veel te hard werk om haar weer vrolijk te krijgen, om haar weer te laten praten, om….. . Ik heb af te dalen. Een verhalenverteller zonder woorden te zijn. Ze neemt me m’n wapens af. Ze haalt me onderuit. Om precies te zijn: ze ontregelt mijn zorgcentrum. Mijn ‘er altijd moeten zijn voor de ander.’
Wat mij helpt zijn beelden uit mijn onderbewuste. Zo droomde ik van een kat die sprak: “Wees… en ontvang!” Ontvangen vind ik lastig. Niet zo goed geleerd vroeger. Pippa leert me ontvangen. Haar kan ik ontvangen. En zij mij. We kunnen elkaar zien. Als we ‘niets doen’ spelen. Ze is zo mooi. Ze is zo… anders mooi.
Marlies Kieft, haar moeder, schreef er een boek over. ‘Anders mooi, Leven met Pippa’. Een boek dat ik iedereen aanbeveel. Omdat het helpt om anders te leren kijken. Omdat het gaat over loslaten, of beter gezegd: anders leren vasthouden. Omdat het raakt aan dat wat in ieder van ons huist, het verhaal van donker en licht. Omdat het vertelt van een moeder, een vader, een zus en een broer die door alles heen verbonden zijn en blijven, hoe moeilijk soms ook. En omdat het gaat over het vinden van je eigen weg als het leven anders loopt dan gedacht.
Zo, anders mooi, wil ik de herfst ingaan. Wat werk betreft hou ik het rustig. Wat gaande blijft zijn de herstelverhalen welke ik samen met Margreet Roos geef, net als de stemexpressie welke ik samen met Ulrik Barfod van het Roy Hart Theatre levend houd, dit alles in het klooster van Huissen. Wil je daar meer van weten stuur me dan een mailtje.
Voor nu wens ik je een mooi, wie weet een ‘anders mooi’, herfstlandschap met inspirerende ontmoetingen.
Fotografie: Jo Kreulen, zus van Pippa.
Boek: Anders mooi, Leven met Pippa. Marlies Kieft. Nijgh & Van Ditmar, Amsterdam.